سرعت شاتر در عکاسی یک مفهوم پایه و اساسی است که هر عکاسی باید به آن مسلط باشد و به همین دلیل در آموزش عکاسی پایه قرار میگیرد. اما چرا سرعت شاتر دوربین تا این حد مهم است؟ ما برای انجام عکاسی‌های حرفه‌ای و مناسب به سراغ خرید دوربین‌های حرفه‌ای میرویم. اما گاهی اوقات برای خلق یک اثر ویژه نباید به سراغ هزینه‌های سرسام آور رفت. گاهی اوقات میتوان با کمی خلاقیت و حتی صرف مبلغ کمی هزینه، عکس‌های زیبا و البته منحصر به فرد گرفت. یکی از مواردی که به ما در خلق یک اثر عکاسی زیبا کمک می‌کند، سرعت شاتر است . امروز در این مقاله قصد داریم تا شما را با سرعت شاتر دوربین و تاثیر آن در عکاسی آشنا کنیم. اگر شما هم به مقالات عکاسی علاقه دارید تا انتها با ما همراه باشید.
فهرست مطالب:
سرعت شاتر دوربین یا shutter speed یک تعریف ابتدایی و ساده دارد. به مدت زمانی که طول می‌کشد تا شاتر دوربین باز و بسته شود را سرعت شاتر می‌گویند. به عبارت بهتر هنگامی که شاتر باز می‌شود، نور وارد دوربین عکاسی می‌گردد. سپس عکس گرفته می‌شود و در نهایت شاتر نیز بسته می‌شود. این فرآیند با سرعت بسیار بالا انجام می‌پذیرد و همین موضوع میتواند در کیفیت یک عکس بسیار موثر باشد. دیافراگم و سرعت شاتر و ایزو به شدت بر کیفیت نهایی تصویر تاثیر می‌گذارند و به همین دلیل سه عنصر اصلی از مثلث نوردهی در عکاسی را تشکیل می‌دهند. سرعت شاتر در عکاسی کاربردهای مختلفی دارد. برای مثال شما میتوانید از سرعت بالای شاتر خود برای عکس گرفتن از تصاویر اکشن استفاده کنید. همچنین شما میتوانید از این ابزار برای تار کردن جریان آب استفاده نمایید و تصاویری خیره‌کننده ثبت نمایید. این هنر شما در عکاسی است. اینکه چگونه بتوانید با استفاده از این امکان، تصاویری زیبا را خلق کنید.
سرعت شاتر بر حسب کسری از ثانیه یا حتی ثانیه اندازه گیری می‌شود. هرچه مخرج سرعت شاتر بزرگتر باشد، شاتر سریعتر باز و بسته می‌شود. مثلا شاتری با سرعت 1/8000 از شاتری با سرعت 1/7000 بسیار سریعتر است. طبیعتاً هرچه سرعت شاتر بالاتر باشد، نور کمتری به سنسورهای دوربین برخورد می‌کند. هرچه سرعت شاتر دوربین کمتر باشد نیز نور بیشتری به سنسور دوربین برخورد می‌کند. شما بطور معمول از شاترهایی با سرعت کمتر از 1/60 استفاده نمی‌کنید. زیرا سرعت شاتر کمتر از این مقدار باعث تار شدن تصویر می‌شود. اگر هم درحال استفاده از شاتر کمتر از 1/60 هستید، حتما باید از چیزی مثل سه پایه برای نگهداری دوربین خود استفاده نمایید.
اکثر دوربین های DSLR استاندارد، دارای سرعت شاتر در حدود 1/4000 ثانیه هستند. سایر دوربین‌های DSLR گران‌تر ممکن است با سرعت 1/8000 ثانیه عکس بگیرند. آنها آنقدر سریع هستند که چشمان شما نمی توانند چیزی را که با آن سرعت حرکت می کند، ببینند. برای اهداف مختلفی از سرعت های شاتر مختلف استفاده می شود. طولانی ترین سرعت شاتر در اکثر دوربین های DSLR و بدون آینه 30 ثانیه است. اگر یک عکس نوردهی طولانی با شاتر باز به مدت 30 ثانیه یا بیشتر بگیرید، به احتمال زیاد باید سرعت شاتر را با استفاده از ریموت‌های خارجی به صورت دستی تنظیم کنید.
DSLR مخفف چهار کلمه Digital Single Lens Reflex است. این کلمه نوعی از دوربین‌های دیجیتالی است که امروزه کاربرد بسیار زیادی دارد. در واقع درون دوربین‌های امروزی از آینه و منشور استفاده می‌شود. در سیستم DSLR یک لنز در جلوی دوربین قرار میگیرد. نور از این لنز به سمت منشور منظره یاب در حرکت است. در واقع این سیستم همانند یک پریسکوپ ریز عمل می‌کند و نور را به اطراف پرتاب می‌نماید. شاتر دوربین نسبت به نور حساسیت دارد. در پشت لنز دوربین آینه وجود دارد. این آینه از برخورد نور با شاتر جلوگیری می‌کند.
هنگامی که شما دکمه شاتر را فشار می‌دهید، صدایی از درون دوربین شنیده می‌شود. این صدا به معنی حرکت آینه است. آینه به سمت بالا حرکت می‌کند و دیگر هیچ تصویری را منعکس نمی‌کند. همین موضوع باعث می‌شود تا نور به شاتر برسد و سپس از شاتر عبور کند و تصویر ثبت شود.
معمولاً، تقریباً سرعت شاتر هر دوربین به طور خودکار تنظیم می شود. این بدان معنی است که اگر دوربین خود را روی حالت خودکار تنظیم کرده باشید، سرعت شاتر دوربین بدون نیاز به تنظیم آن تشخیص داده می شود. همین امر در مورد دیافراگم دوربین و ISO نیز صدق می کند. اگر می‌خواهید سرعت شاتر خود را به صورت دستی تنظیم کنید، از حالت اولویت شاتر پیشنهادی برای عکاسی حرفه‌ای‌تر استفاده کنید. در این حالت دوربین دیافراگم مناسب شما را تنظیم می کند. در حالت دستی کامل، میتوانید سرعت شاتر و سرعت دیافراگم را مطابق میل خود تنظیم کنید. علاوه بر این، می توانید ISO خود را به صورت دستی انتخاب کنید یا هنگام عکاسی در حالت اولویت شاتر یا دستی از دوربین خود بخواهید این کار را برای شما انجام دهد.
اغلب، عکاسی معمول، نیازی به انتخاب سرعت شاتر ندارد. دوربین‌های مدرن می‌توانند این کار را به تنهایی انجام دهند، زیرا از سیستم‌های هوشمندی استفاده می‌کنند که همه تنظیمات را در تعادل با یکدیگر قرار می‌دهند. با این حال، فرض کنید می خواهید با دوربین خود آزمایش کنید یا تصاویر منحصر به فردی بگیرید. در این صورت، میتوانید سرعت شاتر خود را به صورت دستی تنظیم کنید، یا اگر قصد دارید تاری حرکت یا ظاهر ثابتی(فریز کردن) داشته باشید، از سرعت شاتر بسیار آهسته یا بسیار سریع استفاده کنید.
تمام دوربین‌های ساخته شده در جهان دارای طیف بسیار وسیعی از سرعت شاتر‌ها است که از پیش تعیین شده‌اند. سرعت‌های شاتر رایجی که احتمالا در اکثر دوربین‌ها مشاهده می‌نمایید عبارتند از : 1/40، 1/60، 1/125، 1/250، 1/500، 1/1000، 1/2000 و غیره. سرعت شاتر در دوربین‌ها بصورت اعداد کامل است. برای مثال نمایش 125 در واقع بیانگر 1/125 ثانیه است. اگر سرعت شاتر 1 ثانیه یا بیشتر باشد از علامت نقل قول در آن استفاده می‌شود. برای مثال ۲ ثانیه ممکن است به صورت ۲ اینچ در منظره یاب دوربین شما نمایش داده شود.
میزان روشنایی تصویر یکی دیگر از آیتم‌هایی است که مستقیما تحت تاثیر سرعت شاتر دوربین قرار میگیرد. هر چقدر که شاتر دوربین مدت بیشتری باز باشد، نور بیشتری نیز دریافت خواهد کرد و به همین دلیل تصویر نهایی روشن‌تر خواهد بود و هر چقدر که شاتر سریعتر بسته شود، لنز دوربین شما فرصت کمتری برای جمع‌آوری نور خواهد داشت و در نتیجه تصویر شما تاریک‌تر خواهد شد. البته توجه داشته باشید که میزان سرعت شاتر تنها عامل تاثیرگذار بر روشنایی تصاویر نیست و دیافراگم و ایزو نیز سهم مهمی در روشنایی تصویر و به طور کلی کیفیت عکس نهایی خواهند داشت. بنابراین، زمانی که می‌خواهید سرعت شاتر را تنظیم کنید باید به موارد دیگر نیز توجه داشته باشید، به عنوان مثال اگر سرعت شاتر بالا را انتخاب کنید و میزان ایزو را روی خودکار بگذارید، دوربین برای جبران نوردهی، ایزو را افزایش خواهد داد و افزایش زیاد ایزو در عکاسی باعث بروز نویز در تصاویر خواهد شد.
سرعت شاتر می تواند ابزاری حیاتی برای گرفتن عکس با روشنایی مناسب باشد. در یک روز آفتابی، ممکن است لازم باشد از سرعت شاتر بالا استفاده کنید تا عکس شما بیش از حد نوردهی نشود. یا اگر هوا تاریک است، ممکن است برای جلوگیری از عکسی خیلی تاریک (که به نوبه خود به دلیل تاری حرکت ناشی از در دست گرفتن دوربین، به سه پایه نیاز دارد، سرعت شاتر زیاد لازم باشد). برای بسیاری از افراد، این دلیل اصلی تنظیم سرعت شاتر است: مطمئن شدن از روشنایی مناسب عکس ها.
بسیاری از عکاسان از شاتر سرعت پایین استفاده می‌کنند. تغییرات سرعت شاتر بسیار نقش مهمی در شکل گیری تصاویر مختلف دارد. این بسیار مهم است که شما بدانید میتوانید با کمی بازی با سرعت شاتر دوربین خود، تصاویر فوق العاده‌ای را خلق کنید.به عنوان مثال عکاسان ورزشی و یا خیابانی، زمانی که از موضوعی سرعتی و در حال حرکت عکس می‌گیرند، از شاتر سرعت پایین استفاده می‌کنند. همین موضوع میتواند نقش بسیار مهمی در زیبایی عکس آنها داشته باشد.
برای مثال یک پیست اتوموبیل‌رانی را در نظر بگیرید. اتومبیل‌ها با سرعت بسیار بالا در حال حرکت هستند. عکاس در این زمان قصد دارد تا از این مسابقه عکاسی کند. برای این کار دکمۀ شاتر آهسته را فشار می‌دهد و با ماشین‌ها حرکت می‌کند. وقتی دوربین حرکت می‌کند نور بیشتری وارد شاتر می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود تا پس زمینه عکس به خوبی تار شود. این مورد حس سرعت و پویا نمایی را به عکس می‌دهد.(تکنیک پنینگ)
بگذارید یک مثال دیگر برای شما بزنم. فرض کنید که قصد دارید تا از یک اتوبان عکس بگیرید. در این اتوبان خودروها در حال حرکت هستند و نورهای قرمز و سفید نمایانگر است. حال شما از سرعت پایین شاتر استفاده می‌کنید. چیزی که در عکس شما به وجود می‌آید نورهای سفید و قرمز به شکلی تار و کشیده است. به همین راحتی میتوانید تصاویری زیبا را خلق نمایید.
همان‌طور که گفته شد زمانی که سرعت شاتر را کاهش دهید، شاتر دیافراگم مدت بیشتری باز خواهند ماند و از آنجایی که حسگر شما برای مدت طولانی در معرض نور قرار می گیرد، هر چیزی که هنگام عکس گرفتن دوربین حرکت می کند در تصویر نهایی تار می شود. تاری تصویر در جهت حرکت اتفاق می افتد. بنابراین، سرعت شاتر کم یک روش عالی برای گرفتن اجسام متحرک مانند آب متحرک یا ابرهای متحرک است. هنگام عکاسی از کهکشان راه شیری یا آسمان شب، می توانید از سرعت شاتر کم نیز استفاده کنید. عکاسان منظره از سرعت شاتر کم استفاده می کنند تا جلوه ای طبیعی بر روی عکس بگذارند و تصاویر واضح و متفاوتی ایجاد کنند. این کار اغلب با سه پایه انجام می شود تا هرگونه لرزش احتمالی دوربین را از بین ببرد. علاوه بر این، سرعت شاتر پایین‌تر میتواند نور بیشتری را در مدت زمان طولانی‌تری جذب کند و باعث می‌شود عکس‌های نجوم به‌طور قابل‌توجهی رنگارنگ‌تر به نظر برسند.
تنظیم سرعت شاتر از آهسته به سریع می تواند تفاوت قابل توجهی در ظاهر تصاویر شما ایجاد کند. این به این دلیل است که سرعت شاتر بیشتر به جای محو کردن حرکت، حرکت را منجمد می کند. علاوه بر این، سرعت شاتر آنقدر زیاد است که به طور موثر زمان را متوقف می کند. در نتیجه، میتوانید از فریز شدن یک پرنده، یک ماشین اسپورت یا هر چیزی که به سرعت در حال حرکت است، تصاویر بی‌نظیری بگیرید. همچنین میتوانید اشیاء کوچکی را که معمولاً با چشم غیرمسلح متوجه نمی‌شوید، با استفاده از سرعت شاتر سریعتر ببینید. سرعت شاتر سریع معمولاً برای عکاسی از سوژه‌های متحرک با سرعت بالا استفاده می‌شود. به عنوان مثال اگر از پرندگان عکاسی می کنید، ممکن است 1/1000 ثانیه یا سریعتر نیاز باشد. با این حال، برای عکاسی عمومی از سوژه‌هایی که آهسته‌تر حرکت می‌کنند، ممکن است بتوانید در 1/100 ثانیه، 1/200 ثانیه یا حتی بیشتر بدون ایجاد تاری، عکس بگیرید.
آیا می دانید چگونه می توانید سرعت شاتر دوربین خود را،که بر روی یک مقداری تنظیم کرده اید، پیدا کنید؟ معمولاً پیدا کردن آن بسیار آسان است. در دوربین‌هایی که پنل نمایش در بالای خود دارند، سرعت شاتر معمولاً در گوشه سمت چپ بالا قرار میگیرد، البته دوربین‌های مختلف ممکن است متفاوت باشند، اگر از دوربین های کانن استفاده می‌کنید میتوانید دوره آموزش عکاسی با دوربین های کانن را مشاهده کنید. تنظیمات اصلی در تمامی مدل‌های کانن از یک خط مشی پیروی می‌کنند.
اگر دوربین شما مانند برخی از دوربین های LCD، DSLR بالایی ندارد، می توانید از منظره یاب نگاه کنید، جایی که سرعت شاتر را در سمت چپ پایین مشاهده خواهید کرد. و اگر دوربین شما نه LCD بالایی دارد و نه منظره یاب، مانند بسیاری از دوربین های بدون آینه، می توانید سرعت شاتر خود را به سادگی با نگاه کردن به صفحه پشتی مشاهده کنید. در اکثر دوربین‌ها، سرعت شاتر مستقیماً به صورت کسری از ثانیه نشان داده نمی‌شود و معمولاً یک عدد معمولی است. وقتی سرعت شاتر بیشتر یا مساوی یک ثانیه باشد، چیزی شبیه 1 اینچ یا 5 اینچ خواهید دید (با علامت نقل قول برای نشان دادن یک ثانیه کامل).
اگر هنوز نمی توانید سرعت شاتر را پیدا کنید، دوربین خود را روی حالت «اولویت دیافراگم» قرار دهید و مطمئن شوید که “AUTO ISO” را خاموش کرده اید. سپس، از نقاط تاریک به سمت روشن به اطراف دوربین خود اشاره کنید. عددی که تغییر می کند سرعت شاتر شما خواهد بود.
بسیاری از عکاسان مبتدی می‌پرسند که بهترین تنظیمات سرعت شاتر در عکاسی چیست. باید گفت این سوال از پایه اشتباه است، سوال بهتر این است که چطور سرعت شاتر دوربین را برای موقعیت‌های مختلف به درستی تنظیم کنیم. در حالی که انتخاب بهترین سرعت شاتر برای موقعیت عکاسی شما ممکن است سخت به نظر برسد، در واقع آسان است. قبلا در مورد تنظیمات سرعت شاتر در آموزش عکاسی مقدماتی صحبت کرده‌ایم و در اینجا نیز فرآیند دو مرحله ای است که من توصیه می کنم:
به صحنه خود نگاه کنید. از خود بپرسید: آیا سوژه ای در حال حرکت است؟ و اگر بله، چه سرعت شاتری برای فریز کردن آنها نیاز دارم؟ در تعیین کمترین سرعت شاتر ممکن، در طول زمان بهتر خواهید شد، اما در ابتدا، آزمون و خطای زیادی لازم است. در اینجا لیستی از حداقل سرعت شاتر واضح برای شروع آمده است(البته که این چندان کار مطلوبی نیست که با پیشفرض هایی این چنین به سراغ موضوعات بروید. چون هر موضوع شرایط و تنظیمات خود را میطلبد. مفهوم را که در یابید، تعیین سرعت شاتر و تنظیمات کار ساده‌ای می‌شود.):
همچنین توجه داشته باشید که اگر حرکت صحنه شما صفر است، نمی توانید به سادگی هر سرعت شاتری را که دوست دارید انتخاب کنید. اگر دوربینتان را در دست بگیرید، دست‌هایتان می‌لرزند و این باعث تاری می‌شود ،مگر اینکه از یک سه پایه مناسب استفاده کنید. کمترین سرعت شاتر دستی از فردی به فرد دیگر متفاوت است، به علاوه به لنز شما بستگی دارد (لنزهای تله لرزش دوربین را افزایش می دهند) و به لطف فناوری تثبیت‌کننده تصویر، برخی دوربین‌ها و لنزها امکان عکاسی با سرعت باورنکردنی آهسته را فراهم می‌کنند. اما توصیه می‌کنم سرعت شاتر را برای لنزهای با فاصله کانونی کوتاه، بالای 1/60 ثانیه و برای لنزهای تله1/160 یا بیشتر نگه دارید، حداقل تا زمانی که آزمایش‌هایی را انجام دهید.
در این مرحله، باید حداقل سرعت شاتر خود را برای یک عکس شارپ بدانید. شما نباید از این سرعت پایین بیایید. اگر در حالت دستی هستید، نوار نوردهی دوربین خود را (در منظره یاب) بررسی کنید. اگر صحنه بیش از حد نوردهی شده است، ادامه دهید و سرعت شاتر را افزایش دهید. اگر در حالت اولویت شاتر هستید، دوربین شما به طور خودکار دیافراگم را برای نوردهی خوب انتخاب می کند. اما تا زمانی که دوربین شما همچنان به انتخاب دیافراگم دلخواه خود ادامه می دهد، سرعت شاتر را افزایش دهید.
از سوی دیگر، اگر صحنه مطابق با نوار نوردهی دوربین شما کم نوردهی شده است، باید تنظیمات دیگر دوربین را تغییر دهید تا نوردهی مناسب را دریافت کنید. باز کردن دیافراگم را امتحان کنید و اگر این امکان پذیر نیست، باید ISO را افزایش دهید، البته نه به اندازه‌ای که سبب بروز نویز شود.
شاتر یک قطعه فیزیکی است که در داخل دوربین حرکت می‌کند، اما دوربین‌های گوشی‌های هوشمند از چیزی استفاده می‌کنند که شاتر الکترونیکی نامیده می شود. در شاترهای الکترونیکی هیچ قطعه فیزیکی خاصی وجود ندارد که جلوی ورود نور به سنسور را بگیرد، در عوض، یک موج الکتریکی به سنسور می گوید که چه زمانی باید تصویر را ثبت کند.
شاترهای الکترونیکی اغلب به دوربین‌ها اجازه می‌دهند تا با سرعت‌های بالاتری عکس بگیرند، به همین دلیل است که برخی از تولیدکنندگان دوربین در حال حاضر هر دو نوع را در دوربین‌های خود قرار می‌دهند. با این حال، مشکل شاترهای الکترونیکی این است که با وارد کردن نویز به تصویر، کیفیت تصویر را کاهش می‌دهند. استفاده از شاترهای الکترونیکی با نوردهی طولانی نیز دشوار است، زیرا باتری دوربین را خالی می‌کند.
برای جلوگیری از تاری ناخواسته، باید سرعت شاتر درست را انتخاب کنید. با انجام این کار، می توانید چندین افکت منظم را با تار کردن عمدی تصاویر به دست آورید. تاری، در نقطه مناسب، می تواند حس حرکت را به یک عکس ثابت اضافه کند. به عنوان مثال، هنگام عکاسی از یک ماشین مسابقه، بسیاری از عکاسان سرعت کافی را برای محو کردن لاستیک ها انتخاب می کنند و در عین حال بدنه ماشین را تیز نگه می دارند. اگر لاستیک ها تار نباشند، خودرو به نظر می رسد که در مسیر پارک شده است. همچنین می توانید از سرعت شاتر برای واضح نگه داشتن سوژه در حین محو کردن پس زمینه استفاده کنید. باز هم، مشاهده حرکت سوژه در حالی که شاتر باز است، در حالی که پس‌زمینه تار می‌شود، بسیار شدید خواهد بود. Panning یک تکنیک پیچیده برای تسلط است و نیاز به تمرین دارد، اما می تواند جلوه های مناسبی ایجاد کند، قبلا در مقاله‌ای جداگانه در مورد تکنیک سرعت شاتر در عکاسی صحبت کرده‌ایم و به شرح این تکنیک و سایر تکنیک‌های عکاسی با سرعت شاتر پرداخته‌ایم. به صورت کلی، عکاسی با نوردهی طولانی عمداً برخی از حرکات را تار می کند در حالی که بقیه عکس را ثابت نگه می دارد. نوردهی طولانی مدت نیز یک تکنیک شناخته شده برای عکاسی از مناظر شب است. برای نوردهی طولانی مدت به سه پایه نیاز است. اگر قصد دارید از این روش در طول روز استفاده کنید، برای محدود کردن نوردهی بیش از حد به یک فیلتر چگالی خنثی نیاز دارید
منبع: nfi.edu
ترجمۀ محمدرضا علی‌نیا
عکس کاور بخشی از اثر هارلد اجرتون است.
