تهیه و تنظیم: شمیم ناظمی
در این نوشته قصد داریم که با ده عکاس تاثیرگذار در ژانرهای مختلف آشنا شویم. در دوره‌ی آموزشی «داستان عکس‌ها» کندوکاو عمیق‌تری در عکس‌ها و زندگی این عکاسان کرده‌ایم. برای دیدن این دوره می‌توانید به بخش دوره‌های آموزشی سایت شوت‌شات بروید.
آندریاس گورسکی متولد ۱۹۵۵ در لایپزیگ آلمان، در مقام هنرمند عکاس بیشتر به خاطر تصاویر رنگارنگ، جسورانه و با ابعاد بزرگ زندگی معاصر شناخته میشود. او در اوایل ۲۰ سالگی، در مدرسه Folkwan، برجسته ترین مرکز عکاسان حرفه ای آلمان غربی تحصیل و در سال ۱۹۸۰ در آکادمی هنر دوسلدورف تحصیل کرد و اکنون هم استاد عکاسی آن آکادمی هست. آندریاس گورسکی در عکس‌های بزرگ و درخشان خود، دنیای مدرن و مناظر آن، مردم، معماری و صنایع را با جزئیات اغواکننده به تصویر می‌کشد. تصاویر او از مناظری بلند و در مقیاس حماسی تولید شده‌اند. آندریاس گورسکی را شاید بتوان از نظر اقتصادی موفق‌ترین هنرمند عکاس دنیا شناخت. عکس‌های او قیمت‌های میلیون دلاری دارد و نام او چندین بار در لیست گران قیمت‌ترین عکس‌های تاریخ تکرار شده است! عکس‌های او شاید در اولین نگاه ساده به نظر بیاید اما پر از جزییات فوق‌العاده است و عکس‌هایش با انتخاب دقیق هر ترکیب و کادر گرفته شده است.
ایزیما کائورو متولد ۱۹۵۴ در کیوتو ژاپن، عکاسی که بیشتر به خاطر عکس‌هایش در ترکیب سوژه‌های مرگ، مد، افراد مشهور و جنسیت و تلفیق آنها شناخته شده است. او کار خود را در عکاسی مد آغاز کرد و مشهورترین و طولانی‌ترین مجموعه او، «منظره با یک جسد» است که از سبک عکاسی‌های مد و فشن تقلید میکند. عکس‌های ایزیما کائورو را می‌توانیم انتقاد یا هجوی بر خشونت جاری در جریان اصلی هالیوود بدانیم و یا نگاه جنسی‌ای که در صنعت مد وجود داشته و دارد. در نتیجه منابع بصری این هنرمند از چوب‌های سنتی رنگ ژاپنی تا هنر پاپ گسترش می‌یابد و نتیجه، همیشه زیبایی و غم مالیخولیایی است. او با ذکاوت خاصی بیننده‌اش را در یک تعارض قرار می دهد: رویارویی با صحنه مرگباری که زیبا و تحریک آمیز از آب در آمده است!
ریچارد بیلینگهام متولد ۱۹۷۰ در بیرمنگام در مقام هنرمند، عکاس، فیلمساز، نقاش و معلم هنر. شهرت بيلینگهام با مجموعه و كتابش به نام Ray’s a laugh شروع شد، كه زندگي پدرش ري و مادرش ليز را مستند مي كند. وی مجموعه های دیگری و همچنین چند فیلم کوتاه و بلند هم در کارنامه خود دارد. او به عنوان نقاش در کالج هنر بورنویل و دانشگاه ساندرلند تحصیل کرد.
او از سال ۱۹۹۰ شروع به گرفتن عکس از خانواده اش در آپارتمانشان کرد تا به عنوان مطالعاتی برای نقاشی استفاده کند. عکس های او به عنوان انبوهی از تضادها و صداقت آنها ستایش شده است. آنها سندی منحصر به فرد و کاملاً شخصی از هویت طبقه کارگر در انگلیس هستند. عکس‌هایی که رنگ‌های تند و کادربندی‌های سردستیشان، اسنپ‌شات‌های دهه ۷۰ را به خاطر می آورند لیکن از دیگر سو، به تصویر کشیده شدن انسان‌ها در چارچوب زندگی‌شان و عدم وجود ژست، وجه مستندگونه‌ی عکس‌ها را بارز میکند.
بیلینگهام در آن زمان به عنوان یک آماتور دارای این موهبت بود که عکس‌های ناب آنی بگیرد. ژست عنصر مهم دیگریست که در اسنپ‌شات‌های خانوادگی همواره دیده میشود و عدم رعایت آن یکی از علل برجستگی کارهای او محسوب میشود. خود عکاس میگوید: «با این که می‌دانستند من در حال عکاسی از آنها هستم اما کوچکترین تغییری در رفتارشان نمی‌دادند چراکه گمان نمی‌کردند عکس‌ها ارزش اهمیت دادن داشته باشند.»
عکس‌های این مجموعه تونسته‌ا‌ند رابطه بینامتنی قدرتمندی بین عکاسی مستند نو(به واسطه ثبت صادقانه واقعیت زندگی این آدم‌ها) و اسنپ‌شات ایجاد کنند اگرچه بیلینگهام هنگام عکاسی از هیچ یک از اصول حاکم بر مستندسازی آن دوران اطلاع نداشت اما آگاهی بصری و نحوه کادربندی‌های او نمایان‌گر قابلیت های ذهنی‌اش در این زمینه‌ا‌ند!
رینکو کاوائوچی متولد ۱۹۷۲ در شیگا ژاپن در مقام عکاس در کشور زادگاهش به یکی از مشهورترین عکاسان نسل خود تبدیل شده است. کارهای او روی سوژه‌ها و چیزهای عادی و موقعیت‌های روزمره متمرکز است. عکس‌های او از طریق استفاده از برش و انتخاب چشم انداز و همچنین استفاده نامحسوس از نور طبیعی در ترکیب با رنگ‌هایی که اغلب تقریباً شفاف هستند، به کیفیت خاص خود می‌رسند. او به صورت مجموعه، کار میکند و معمولا در قالب روایت های باز، ترکیب شعر و احساس کارهایش را ارائه می‌دهد. حشرات، کودکان، حیوانات، تکه‌های زندگی معمولی، تکه‌های کوچک زندگی که اغلب اوقات تجسم زودگذر است سوژه کارهای او هستند اما همیشه بعد دیگری نیز وجود دارد.
ژرژ روس متولد ۱۹۴۷ در پاریس فرانسه در مقام عکاس و هنرمند چیدمان یا اینستالیشن از زمان کادو گرفتن اولین دوربین خود در ۹ سالگی مشغول عکاسی است اما به طور رسمی در مدرسه هنر حضور پیدا نکرد. وی در دانشکده پزشکی در نیس تحصیل کرد و در کنار آن به تحصیل در رشته عکاسی و چاپ پرداخت. اولین تلاش روس در زمینه عکاسی حرفه ای با افتتاح یک آتلیه عکاسی معماری بود، جایی که او می توانست به علاقه خود یعنی عکاسی معماری بپردازد. پس از کشف هنر زمینی یا خاکی (Land art) و مربع‌های سیاه مالویچ (Malevich) در مقابل زمینه‌های سفید، رابطه‌ی روس با عکاسی تغییر کرد! او با رویکردی متفاوت شروع کرد به نقاشی کردن و رنگ کردن قسمتی از فضاهای متروک. از اوایل ۱۹۸۰، او پیوندی را میان چاپ و بازنمایی فضا از طریق عکاسی ایجاد کرده. روس با استفاده از رنگ، نور و عناصر معماری، ویژگی سه‌بعدیِ مکان را به سطح دوبعدیِ عکس تبدیل میکند! مداخلات فیزیکی او در این فضاها در عوض پردازش‌های دیجیتالی، سبب شگفتی بیننده و اشتباه گرفتن واقعیت میشود! اون روزها زمان میگذارد برای رنگ کردن و به وجود آوردن طرح موردنظرش در فضا… و تصویری خلق میکند که مرزهای میان واقعیت و واقعیت مجازی در حال محو شدن هستند.
سیندی شرمن متولد ۱۹۵۴ در نیوجرسی آمریکا در مقام عکاس، کارگردان و گریمور یکی از شناخته شده ترین، پرفروش‌ترین و تاثیرگذارترین عکاسانی است که امروزه کار می کند و چندین دهه عملکرد اجرایی او در عکاسی از خودش با لباسها و شخصیت ها و هویت های مختلف، بسیاری از تصاویر شاخص و تأثیرگذار هنر معاصر و همچنین بعضی از مهمترین آثار فمینیستی معاصر را خلق و تولید کرده است. آثار شرمن همواره تلفیقی از عکاسی و پرفورمنس هستند و این تلفیق باعث اهمیت هر یک از آنها در هنر معاصر آمریکا و حتی جهان شده است و از مطرح‌ترین عکاسان پست مدرن آمریکایی به حساب می آید! او همیشه به آزمایش هویت های مختلف علاقه داشت و برای چهار دهه و در حدود شش صد پرسونا در مجموعه عکس‌هایش، ساخت هویت ها را جستجو و تجربه کرده است و با انواع کدهای بصری و فرهنگی و همچنین افراد مشهور، جنسیت ها و کلیشه ها و… بازی و مطالعه کرده و آن را در سلف پرتره های معروفش نشان داده. همانطور که خودش توضیح داده است، «کاش می توانستم هر روز مانند هالووین رفتار کنم، لباس بپوشم و به عنوان یک شخصیت غیر عادی به دنیا بروم.»
گریگوری کرودسون متولد ۱۹۶۲ در بروکلین آمریکا در مقام عکاس، او در جوانی قبل از عکاسی در یک گروه موسیقی راک بوده و سپس وارد دانشگاه هنر Yale می شود و اولین مجموعه خودش را شروع می کند. کرودسون در عکس‌هایش با ایجاد فضایی متفاوت سعی دارد یک داستان را روایت کند و سؤال‌هایی درمورد داستان هر عکس و جزییات آنها در ذهن مخاطب مطرح کند. عکس های او مانند تابلوهای سورئال صحنه پردازی شده و تمام عناصر با دلیل و فکرشده قرار دارند و در عکس ها معمولا زندگی حومه شهرها دیده می شود. وی درمورد کارهایش و شباهتشان با فیلم های سینمایی میگوید که او مجبور است که تصویر ثابت (عکس) زمان را مسدود کرده و محدودیت هایی را تعیین می کند، «مانند داستانی که برای همیشه در بین لحظات، قبل و بعد از آن منجمد می شود و همیشه به عنوان نوعی سوال حل نشده باقی می ماند». فضای عکس های او با نورپردازی صحنه ای بی نقص و چهره های منزوی و تنها، اغلب نزدیک و همراه با ارتباطی با آثار ادوارد هاپر دیده می شود!
بروس گیلدن متولد ۱۹۴۶ در بروکلین نیویورک در مقام عکاس، او ابتدا در دانشگاه جامعه‌شناسی را شروع کرد اما دوره‌هایش را برای خلق و خوی خود بسیار خسته‌کننده دانست و از دانشگاه خارج شد. او از همان کودکی همیشه مجذوب زندگی در خیابان ها و حرکت پیچیده و جذابی بود که درگیر آن بود و این جرقه، الهام‌بخش اولین پروژه‌های طولانی مدت شخصی او بود.
فیلیپ دی کورشیا متولد ۱۹۵۱ در هارتفورد آمریکا در مقام عکاس، او به دلیل عکس‌های خاطره‌انگیز از چهره‌ها و صحنه‌های خیابانی، که عناصر مستند و مفهومی عکاسی را ترکیب می کند، تحسین می شود. دی کورشیا از مردم عکس‌هایی ثبت کرده که کاملاً صریح به نظر می‌رسند، اما در واقع شامل ساعت‌ها صحنه‌پردازی و تکنیک‌های نورپردازی دقیق برای از بین بردن مرزهای بین زندگی روزمره و ساختگی است.
مارتین پار متولد ۱۹۵۲ در سوری انگلیس در مقام عکاس، مجموعه‌دار، استاد دانشگاه و… از پیشروان عکاسی رنگی دهه ۸۰ انگلستان و اروپا و عضو آژانس عکس خبری مگنوم و دارنده یکی از بزرگترین مجموعه‌های کتاب عکس است. او به عنوان وقایع‌نگاری زندگی مدرن و به خاطر دیدگاه نامتقارن‌اش به عکاسی مستند اجتماعی، و تصویرسازی های ابتکاری اش، استفاده از رنگ های براق در مطالعه فرهنگ ملتهای مختلف از بریتانیا تا ژاپن و موضوعاتی که او به عنوان یک عکاس روی آن تمرکز داشته و همچنین بررسی نوع سرگرمی ها، فرهنگ مصرف و ارتباطات در میان مردم که با طنزی ظریف آنرا به نمایش میگذارد شهرت بین المللی یافته است… مارتین پار، انتشار بیش از صد عنوان کتاب عکس از آثار شخص خود و شرکت در ویرایش حدود سی عنوان کتاب عکس دیگر در کارنامه خود دارد.وی معتقد است که کتابهای عکس جایگاه بسیار پر اهمیتی دارند که متاسفانه کمتر دیده می شوند. برگزاری نمایشگاهای مختلفی از آثار خود در سراسر جهان و همچنین نمایشگاه گردانی در کنار مدیریت جشنواره ها و فستیوال های مختلف از جمله فعالیتهای حرفه ای مارتین پار است و همچنین وی از سال ۱۹۹۴ عضو دائمی آژانس بین المللی عکس مگنوم است.
