هادی شفائیه

هادی شفائیه، پیشکسوت عکاسی ایران و بنیان گذار رشته عکاسی در دانشگاه‌های ایران

هادی شفائیه متولد ۱۳۰۲ در شهر تبریز است. او در سال ۱۳۱۲ اولین تجربه عکاسی و چاپ و ظهور عکس را انجام می‌دهد و در سال ۱۳۲۰ برای نخستین بار در یک مسابقه عکاسی که انجمن فرهنگی ایران و فرانسه ترتیب داده، شرکت کرده و برنده اول مسابقه شد. در فروردین ۱۳۳۴ با افتتاح استودیو هادی رسماً و به طور حرفه‌ای عکاسی را شروع کرد و در تابستان همان سال اولین کلاس عکاسی ایران را برپا کرد.
 

شفائیه طراح و پایه‌گذار رشته عکاسی در دانشگاه‌های ایران است. او از سال ۱۳۴۹ مدیر گروه و رئیس دپارتمان عکاسی در پردیس هنر دانشگاه تهران بود و تا آخر سال تحصیلی ۱۳۶۶ به تدریس در دوره چهارساله عکاسی در دانشگاه پرداخت. اگرچه فعالیت‌های عکاسی وی گونه‌های مختلف عکاسی را در بر می‌گیرد، ولی شهرتش بیشتر به خاطر پرتره‌هایی است که عکاسی کرده‌ است. شفائیه در سال ۱۳۶۷ به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و در شهر اوهایو زندگی می‌کرد. وقتی در سال ۱۳۶۷ تصمیم به ترک ایران گرفت، از میان هزاران نگاتیوی که در طول سالها عکاسی کرده بود، تنها تعدادی از نگاتیوهایش را در جعبه ای به ابعاد ۱۳ در ۱۸ سانتی متری با خود به آمریکا برد و مابقی نگاتیوهای خود را از دم تیغ قیچی گذراند. جاسم غضبانپور یکی از اولین دانش آموختگان رشته عکاسی و از عکاسان حرفه‌ای ایران از هادی شفائیه درباره‌ی نگاتیوهایش می‌پرسد و شفائیه می‌گوید: « بیش از اندازه وسواس داشتم تا عکس‌های چاپ شده از نگاتیوها را خودم انجام دهم و بعد از خروج از ایران کسی را نمی شناختم تا بتواند آنچه من می‌پسندم را چاپ کند، لذا تصمیم گرفتم خیالم را برای همیشه راحت کرده و آنها را از بین ببرم. و برای اینکارم هم اصلا پشیمان نیستم.»

هادی شفائیه چندین بار از محمدرضا پهلوی نیز در زمان سلطنتش عکاسی کرده بود. خودش می‌گوید عکسهای یکی از جلسات عکس‌برداری از محمدرضا شاه هیچگاه منتشر نشدند. او می‌گوید: «وقتی قرار بود برای بار دوم از شاه عکاسی کنم به علت کمبود وقت باید کار عکسبرداری را سریعتر انجام می دادم. در آن جلسه شاه با لباس نظامی حاضر بود و من بعد از گرفتن چند عکس در برابر نشان عقابی که در اتاق بود، کارم را تمام کردم، اما بعدها فرمانده نیروی هوایی متوجه شده بود که نشان روی لباس شاه توسط خیاط به اشتباه دوخته شده بود و همین باعث شد عکسهای من هیچگاه به صورت وسیع پخش نشوند.» تنها از آن مجموعه عکاسی شده توسط شفائیه یک عکس روی اسکناس بیست ریالی دوران پهلوی منتشر شد.

عکاسی حرفه‌ای از اشیاء هنری موزه‌ای و پرتره‌های هنرمندانه از شاخص‌ترین فعالیت‌هایی است که شفائیه در سال‌های فعالیت حرفه‌ای‌اش در دهه چهل و پنجاه شمسی انجام داده است. تعداد زیادی از هنرمندان و چهره‌های آن سال‌ها مقابل لنز دوربین شفائیه نشستند: نیما یوشیج، احمد شاملو، اردشیر محصص،ثمین باغچه ‌بان و …

کتاب «فن و هنر عکاسی» هادی شفائیه که نخستین بار در سال ۱۳۷۲ منتشر شد، جزو اولین کتب مدون شده آموزش عکاسی است.

دکتر هادی شفائیه بنیان‌گذار عکاسی آکادمیک در ایران، در سن 95 سالگی در هفت شهریور هزاروسیصد و نودوهفت در آمریکا دار فانی را وداع گفت.

 

عضو
پیام از
guest
0 نظر
Inline Feedbacks
نمایش همه نظرات