حتما برای شما به عنوان یک عکاس پیش آمده است که بخواهید از یک منظره یا سوژه عکس بگیرید به نحوی که تمام آن در فوکوس باشد اما میزان دیافراگم را روی هر میزانی که تعیین می‌کنید باز هم قسمتی از تصویر خارج از فوکوس خواهد بود. در این شرایط راه حل استفاده از تکنیک فوکوس استکینگ ( Focus Stacking ) یا انباشت فوکوس است. در این قسمت از آموزش عکاسی قرار است تا راهنمای قدم به قدم عکاسی در حالت فوکوس استکینگ را به شما آموزش دهیم. تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
فوکوس استکینگ چیست؟
فوکوس استکینگ یا انباشت فوکوس (Focus Stacking ) یک تکنیک مهم عکاسی است است که به شما کمک می‌کند فوکوس واضح را در کل تصویر حفظ کنید و همه چیز را در فوکوس قرار دهید. این تکنیک، ترکیب یا “انباشته کردن” گروهی از عکس‌های مشابه اما با نقاط فوکوس متفاوت است. در حالی که انباشتن فوکوس یک تکنیک رایج عکاسی است، یادگیری ترفندهای این تکنیک به شما کمک می‌کند تا مهارت های عکاسی خود را به سطح بعدی ارتقا دهید.
این مفهوم از انباشتن فوکوس به شما کمک می‌کند تا با تمام چالش‌هایی که با عکاسی ماکرو پیش می‌آیند مقابله کنید. مشکلاتی مانند کمبود عمق میدان، کاهش شدید وضوح، کمبود نور و پراش نور ، استفاده از دیافراگم‌های باریک روی آن را تقریبا غیرممکن می‌کند. عکاسان حرفه‌ای از این تکنیک برای به قرار دادن چندین سوژه در فوکوس روی سطوح کانونی مختلف استفاده می‌کنند. این ترکیب منجر به یک تصویر فوق العاده واضح می‌شود و عمق بیشتری را بدون از دست دادن جزئیات به عکس ارائه می دهد. نتیجه یک تصویر بسیار صیقلی و در عین حال بسیار واقعی است.
در چه مواقعی از فوکوس استکینگ استفاده کنیم؟
استفاده کردن یا نکردن از انباشت فوکوس به سبک عکاسی شما و هدف شما از ثبت یک تصویر بستگی دارد، اما موقعیت های زیادی وجود دارد که مطمئناً منطقی است. بیشتر این موقعیت‌ها، زمانی است که نیاز دارید تمام تصویر در فوکوس قرار بگیرد.
1. مناظر طبیعی
در یک موقعیت منظره، اغلب سعی می‌کنید با یک تنظیم دیافراگم، گستره زیادی را تحت فوکوس قرار دهید. در این شما فکر می‌کنید تنظیمات دیافراگم که وسیع‌ترین عمق میدان را فراهم می‌کند، منطقی است، درست است؟ اما این موضوع خیلی درست نیست. برای به دست آوردن عمق میدان زیاد شما به دیافراگم بسته بسته (مثلا f/22) نیاز دارید که این میزان از بسته بودن دیافراگم نوردهی را کاهش داده و همچنین سبب پراش لنز خواهد شد. بنابراین، ممکن است بهتر باشد چندین عکس با دیافراگم‌های مختلف و عمق میدان‌های متفاوت بگیرید و در نهایت از تکنیک Focus Stacking استفاده کنید.
2. عکاسی ماکرو
در عکاسی ماکرو شما به دو چیز نیاز دارید که با یکدیگر در تناسب نیستند: عمق میدان بسیار کم و نیاز به سکون مطلق. در عکاسی ماکرو از دست رفتن نقطه فوکوس با کوچک‌ترین حرکت اتفاق می‌افتد، به خصوص با یک هدف متحرک (به حشرات فکر کنید). با چنین شرایطی بسیار راحت‌تر است که به جای سپری زمان زیاد و دقت بیش‌ازحد برای فوکوس دقیق، از انباشت فوکوس استفاده کنید.
3. عکاسی محصول
فوکوس دقیق در عکاسی محصول بسیار مهم است، بنابراین انباشته شدن فوکوس می‌تواند به شما کمک کند تمام جزئیات یک محصول را در فوکوس قرار دهید، حتی اگر مجبور باشید تنظیمات دیافراگم خود را به خطر بیندازید. ترکیب فوکوس استکنیگ و عکاسی hdr می‌تواند یک ترکیب عالی برای ثبت جزئیات در هایلایت‌ها و سایه‌ها و همچنین قرار دادن تمام جزئیات سوژه در فوکوس باشد.
4. فوکوس استکینگ انتخابی
انباشت فوکوس فقط برای تصاویری که نیاز به وضوح در تمامی تصاویر دارند نیست. می‌توانید تنها بخش‌های خاصی از تصویر را در فوکوس قرار دهید تا وضوح را در سراسر سوژه در عمق میدان کم حفظ کنید و در عین حال پس‌زمینه‌های تار زیبا و بوکه را که از دیافراگم‌های باز و جدایی بین سوژه و پس‌زمینه به دست می‌آیند، حفظ کنید.
روش‌های عکاسی در حالت Focus Stacking چیست؟
عکاسی همیشه با خلاقیت مترداف بوده و به همین دلیل همیش دستتان در انتخاب روش‌های مختلف باز است با این حال چند روش عالی برای عکاسی حرفه‌ای با حداکثر وضوح وجود دارد که به شما توصیه می‌کنیم از این روش‌ها استفاده کنید:
تغییر فوکوس به صورت دستی
تغییر فوکوس به صورت دستی در حالت زوم کامل به طرز شگفت انگیزی به شما در عکاسی Focus Stacking کمک می‌کند. بهترین بخش استفاده از این گزینه این است که به تجهیزات اضافی به جز دوربین و سه پایه خود نیاز ندارید. یک نقطه ضعف کوچک در این روش این است که ممکن است مجبور شوید مدتی را برای برش تصاویر صرف کنید، زیرا با تغییر فوکوس، لنزها فاصله کانونی خود را تغییر می‌دهند. با این حال، این همه به نوع لنز شما بستگی دارد.
لوله هلیکن ( Helicon Tube )
این روش فقط برای لنزهایی با کنترل الکترونیکی مناسب است. Helicon Tube یک لوله اکستنشن است که دوربین شما را قادر می‌سازد تا فوکوس‌های انباشته شده خودکار و کنترل‌شده توسط نرم‌افزار را انجام دهد. اگر دوربین شما از این گجت پیشتیبانی می‌کند، بدون شک یک روش عالی برای ثبت تصاویر با فوکوس انباشت شده خواهد بود.
ریل فوکوس خودکار
یکی از بهترین گزینه‌های موجود برای عکاسی ماکرو در حالت فوکوس استکینگ استفاده از ریل ماکروگرافی است که با استفاده از آن می‌توانید مجموعه‌ای عالی از تصاویر را ثبت کنید. اندازه فوکوس هر مرحله به صورت الکترونیکی کنترل می‌شود و حداقل مداخله دستی در این فرآیند وجود دارد. تنها چیزی که نیاز دارید یک ریل فوکوس خودکار خوب است.
دوربین با قابلیت فوکوس استکینگ خودکار
چه چیزی راحت‌تر و بهتر از دوربینی که در حال حاضر تمام ویژگی های مورد نیاز شما را در خود دارد؟ دوربین‌های Olympus دارای ویژگی فوکوس استک خودکار هستند. البته این قابلیت بر روی دوربین‌های سطح بالا کانن نیز با استفاده از Magic Lantern قابل نصب است. یک انباشتگر خودکار تمام دقت مورد نیاز برای انباشت کردن فوکوس تصاویر را در یک عکس مسحورکننده به شما ارائه می‌دهد!
تجهیزات مورد نیاز برای فوکوس استکینگ
برای ثبت عکس‌های باکیفیت در حالت انباشت فوکوس به تجهزیات زیر نیاز دارید. این تجهیزات اغلب در دسترس همه عکاسان وجود دارد. برخی از تجهیزات مثل ریل ماکرو و هلیکن تیوب نیز کار شما را راحت‌تر می‌کنند اما بدون آنها هم می‌توانید در حالت فوکوس استک عکاسی کنید. تجهیزات مورد نیاز عبارت‌اند از:
سه پایه: نصب دوربین روی سه پایه نه تنها از لرزش دوربین جلوگیری می‌کند، بلکه اطمینان حاصل می‌شود که هر عکس در از ارتفاع، زاویه و موقعیت یکسان گرفته شده است تا بعداً در فتوشاپ به راحتی تراز شوند.
ریموت شاتر: حتی اگر دوربین شما روی سه پایه نصب شده باشد، فشار دادن دکمه شاتر می‌تواند باعث لرزش دوربین شود. برای جلوگیری از این مشکل، از یک کابل یا ریموت شاتر استفاده کنید، یا اگر کابلی در دسترس ندارید، از تایمر دوربین خود برای به جلوگیری از حرکت دوربین استفاده کنید.
دوربین با قابلیت تنظیمات دستی: در عکاسی با تکنیک فوکوس استکینگ نباید اجازه ندهید دوربین نقاط فوکوس را خودکار انتخاب کند. در عوض، لنز خود را روی فوکوس دستی تنظیم کنید و نزدیکترین نقطه کانونی مورد نیاز خود را انتخاب کنید (که اغلب حداقل فاصله فوکوس لنز خواهد بود). با هر عکس متوالی در این مجموعه، حلقه فوکوس را کمی بچرخانید تا به تدریج عمق میدان را در سراسر صحنه خود از پیش زمینه به پس زمینه طی کنید.
فتوشاپ و یا لایت روم: برای اینکه بتوانید عکس‌هایی که با نقاط فوکوس متفاوت ثبت کرده‌اید را با هم ترکیب کنید به یک ویرایشگر عکس با قابلیت مدیریت لایه‌ها نیاز دارید. فتوشاپ وو لایت روم بهترین گزینه‌های پیش رو هستند، با این وجود از نرم‌افزارهای دیگری که این قابلیت را داشته باشند نیز می‌تواننید استفاده کنید.
آیتمی برای مشخص کردن سری تصاویر: توصیه می‌کنیم در بین سری عکس‌هایی که می‌گیرید از یک آیتم مثل کاغذ یادداشت شماره‌گذاری شده استفاده کنید تا وقتی بعداً صدها تصویر را نگاه می‌کنید، بتوانید مراحل عکاسی را تشخیص دهید زیرا تصاویر به شدت شبیه به هم خواهند بود.
عکاسی در حالت فوکوس استکینگ
فرآیند انباشتن فوکوس در ابتدا می تواند دلهره آور به نظر برسد، اما ساده تر از آن چیزی است که به نظر می رسد.
1. ترکیب خود را انتخاب کنید
اولین قدم در عکاسی با تکنیک فول استکینگ انتخاب سوژه و ترکیب‌بندی است. ممکن است بدیهی به نظر برسد اما گاهی اوقات، نوع ترکیبی که انتخاب می‌کنید تعیین می‌کند که آیا نیاز به عکاسی با این تکنیک دارید یا خیر، بنابراین همیشه با اطمینان از اینکه بهترین ترکیب ممکن را دریافت می‌کنید، شروع کنید.
2. سه پایه خود را راه اندازی کنید
اطمینان حاصل کنید که سه پایه شما ثابت است، اگر در طول فرآیند حرکت کند، ترکیب کردن تصاویر در مراحل پس از پردازش دشوارتر خواهد بود. همچنین می‌توانید فوکوس انباشته دستی را انجام دهید، اما همانطور که گفته شد، فرآیند ویرایش پیچیده تر خواهد بود.
3. دیافراگم خود را تا حد ممکن ببندید
همانطور که قبلاً اشاره کردم، دیافراگم شما مستقیماً بر عمق میدان شما تأثیر می گذارد. بستن دیافراگم عمق میدان بیشتری را تضمین می کند، به این معنی که نیازی به گرفتن عکس های زیادی ندارید. دیافراگم خود را ببندید تا بیشترین عمق میدان بدست آید. به این ترتیب می توانید عکس های کمتری بگیرید.به خاطر داشته باشید که هرچه دیافراگم خود را بیشتر ببندید، پراش نوری بیشتری در تصویر شما ایجاد می شود که منجر به از دست دادن کیفیت تصویر می شود. پس منظور از حد ممکن به اندازه‌ای است که کیفیت عکس تحت تاثیر قرار نگیرد.
4. سرعت شاتر خود را تنظیم کنید
سرعت شاتر خود را بسته به سرعت حرکت سوژه خود انتخاب کنید. من توصیه می کنم از سرعت شاتر سریع، حدود ½ ثانیه یا بیشتر استفاده کنید. به این ترتیب فاصله زمانی بین تصویر اول و آخرین تصویر کوتاه خواهد بود. اگر از سوژه‌هایی با حرکت سریع عکاسی می‌کنید، مانند گل‌هایی که ممکن است به دلیل نسیم حرکت کنند، باید از سرعت شاتر سریع مانند 1/500 یا بیشتر بسته به حرکت استفاده کنید.
5. ایزو خود را تنظیم کنید
در حالت ایده آل، شما می خواهید از کمترین ایزو ممکن استفاده کنید. با این حال، اگر پس از تنظیمات دیافراگم و سرعت شاتر، صحنه شما نیاز به افزایش نوردهی دارد، می‌توانید با افزایش ISO خود را برای جبران نوردهی تنظیم کنید. یک مثال خوب، دوباره، سوژه های متحرک است که در آنها باید از سرعت شاتر سریع استفاده کنید. در این موارد، افزایش ایزو دوربین عکاسی تنها گزینه برای جبران مثلث نوردهی برای دیافراگم باریک خواهد بود.
6.نوردهی را ثابت نگه دارید
در طول عکاسی فوکوس استکینگ باید از نورسنج و هیستوگرام دوربین برای ثابت نگه داشتن نوردهی در تمام عکس‌هااستفاده کنید. هنگامی که نوردهی خود را تنظیم کردید، نباید آن را تغییر دهید، در غیر این صورت باید کارهای بیشتری را برای هماهنگ کردن نوردهی‌ها در هنگام ترکیب عکس‌های خود انجام دهید. (به همین دلیل، من همچنین توصیه می‌کنم یک تنظیم از پیش تعیین شده تراز سفیدی را انتخاب کنید و مثلث نوردهی را در حالت تعادل قرار دهید)
7.در مناطق مختلف فوکوس کنید و عکس بگیرید
در این مرحله، شما فقط باید یک سری عکس بگیرید و به آرامی فوکوس را از پیش زمینه دور کنید. فوکوس را تنظیم کنید، یک عکس بگیرید، دوباره تنظیم کنید، یک عکس دیگر بگیرید و به همین ترتیب تا زمانی که همه قسمت‌های تصویر را یک بار در فوکوس قرار دهید.
چند تصویر نیاز دارید؟ این واقعاً به صحنه/موضوع شما بستگی دارد. با گذشت زمان، متوجه خواهید شد که چند عکس برای یک صحنه فوکوس شده مورد نیاز است، اما در صورت شک، تعداد زیادی عکس بگیرید زیرا همیشه می‌توانید عکس‌های مشابه را کنار بگذارید، اما اگر نتوانید عکس‌های کافی بگیرید، نتیجه نهایی بدی خواهید داشت.
8. تصاویر خود را یر روی هم قرار دهید.
در نهایت زمانی که عکس‌های کافی را ثبت کردید، نوبت به روی‌هم قرار دادن تصاویر یا انباشت آنها می‌رسد. برای این کار می‌توانید از فتوشاپ، لایت روم و Helicon Focus استفاده کنید. در ادامه نحوه استفاده از هر کدام را برای انباشت تصاویر توضیح خواهیم داد.
ترجمۀ محمدرضا علی‌نیا