عکاسی انتزاعی در مقایسه با انواع متداول‌تر و دیگر شاخه های عکاسی مانند عکاسی محصول، عکاسی فضای باز و عکاسی عروسی نیاز به سوژه خاصی ندارد. این به شما این آزادی را می‌دهد تا از هر چیزی که توجه‌تان را جلب می‌کند عکس گرفته و ماهیت هنری خود را بیان کنید. ممکن است بخواهید بدانید که قوانین عکاسی انتزاعی چیست؟ خب راستش را بخواهید هیچ قانون خاصی وجود ندارد. این سبک عکاسی شامل هرچیزی از مناظر گرفته تا عکس‌های پرتره نیز می‌شود، این دلیلی است که بیشتر عکاسان از ورود به این شاخه عکاسی کمی می‌ترسند! افراد معمولا دوست دارند قوانین تعریف شده‌ای را یادگرفته، از آن‌ها پیروی کرده و بهترین نتیجه را به دست آورند، اما خب درمورد عکاسی انتزاعی این موضوع کمی متفاوت است. در ادامه این مقاله رمز و رازهایی گفته شده که ترس شما از ورود به این شاخه را از بین می‌برد، رمز و رازهایی که باعث می‌شود بتوانید بهترین عکس‌های انتزاعی را ثبت کنید.
عکاسی انتزاعی چیست؟
عکاسی انتزاعی روشی برای بیان ایده‌ها و احساسات اما بدون استفاده از یک تصویر سنتی یا واقعی است. هنر عکاسی انتزاعی یعنی با فراتر رفتن از تصویر معمول یک شی، صحنه یا هر عنصر، جزئیاتی را آشکار کرد که معمولاً نادیده گرفته می‌شوند و تخیل بیننده را تحریک می‌کنند. در این سبک عکاسی تصاویر با استفاده از مواد و تجهیزات عکاسی طوری ایجاد می‌شوند که ارتباط مستقیمی با دنیای فیزیکی ندارند. عکاسان انتزاعی از پرسپکتیو، حرکت و نور برای تبدیل دنیای عادی که میبینیم به تصویری غیرمنتظره و غیرقابل تشخیص استفاده می‌کنند. آن‌ها باید این توانایی را داشته باشند تا با ثبت یک عکس احساسی را به بیننده منتقل کنند.
اصلا اشکالی ندارد اگر تصویر برای افراد مختلف احساسات متفاوتی را ایجاد کند، اصلا ماهیت هنر انتزاعی همین است که راه‌های متفاوتی را برای نگاه کردن به یک موضوع ارائه دهد. عکس‌ها بازنمایی از دنیای واقعی هستند، اما تصاویر انتزاعی همه چیز را به سمت و سوی جدیدی می‌برند و همین امر جذابیت این هنر را چندبرابر می‌سازد. آن‌ها باید این توانایی را داشته باشند تا با ثبت یک عکس انتزاعی احساسی را به بیننده منتقل کنند. اصلا اشکالی ندارد اگر برای افراد مختلف احساسات متفاوتی را ایجاد کنند، اصلا ماهیت هنر انتزاعی همین است که راه‌های متفاوتی را برای نگاه کردن به یک موضوع ارائه دهد.
اصلی ترین عناصر عکاسی انتزاعی
هیچ راهنمای گام به گام دقیق و قوانین سختگیرانه‌ای برای ایجاد تصاویر انتزاعی وجود ندارد، همین موضوع باعث شده موفقیت در این سبک عکاسی کمی سخت‌تر باشد. یک سری رمز و راز کلی وجود دارد که هنرمندان می‌توانند برای گرفتن بهترین عکس‌های انتزاعی از آن‌ها استفاده کنند. در واقع در این شاخه عکاسی همه چیز به عهده عکاس است. عکاس باید از عناصری استفاده کند که عمق بیشتری به تصویر ببخشد به طوری که جذابیت عکس نسبت به تصویر واقعی افزایش پیدا کند. اگر می‌خواهید یک عکس انتزاعی پرمعنی و مفهوم ثبت کرده که با بینندگان صحبت کند، عناصری که در ادامه معرفی شده‌اند را به خاطر بسپارید.
1. سادگی
در نگاه اول، ممکن است عکس‌های انتزاعی کمی گیج‌کننده و به هم ریخته به نظر برسند به طوری که مغز بینندگان کمی هنگ کند، اما این به دلیل پیچیدگی عکس نیست، بلکه هنر انتزاع و مفهومی بودن تصویر باعث می‌شود عکس گیج‌کننده به نظر برسد. عناصر اضافه پریشان کننده و بی‌فایده که مفهومی نداشته و باعث ایجاد احساسات خاصی در بیننده نمی‌شد و فقط او را گیج می‌کند، باید از تصویر حذف شوند، به خصوص عناصر اضافه‌ای که به راحتی قابل تشخیص نیستند. حذف این عناصر اضافه منجر به یک تصویر انتزاعی ساده می‌شود که از نظر بصری سبک‌تر و تفسیر آسان‌تر است.
2. ترکیب بندی
درحالی که بسیاری از قوانین پرکاربرد عکاسی برای عکاسی انتزاعی اعمال نمی‌شوند، تصاویر انتزاعی همیشه یک طراحی واضح و ساختاری مشخص دارند. ایجاد تعادل و هماهنگی بین شکل‌ها، الگوها، بافت‌ها و حتی رنگ‌ها در یک تصویر انتزاعی آن را به یک هنر جذاب تبدیل می‌کند. این عوامل تا حد زیادی بر وزن بصری عکس تأثیر گذاشته، نقطه مورد توجه را تعیین و تکمیل کرده و بر نحوه نگاه بیننده تأثیر می‌گذارند. این عناصر بصری برای دستیابی به یک هدف و خروجی مشترک در تصویر استفاده می‌شوند.
3. زاویه دید
زاویه دید چگونگی نمایش یک مفهوم و موضوع در یک تصویر انتزاعی را تعیین می‌کند. انتخاب زاویه دید مناسب شامل جستجوی بهترین نقطه‌ای است که موضوع شما را تکمیل کرده و حواس‌پرتی‌ها را از قاب دور نگه می دارد. گاهی یک زاویه غیرمعمول بهترین گزینه برای گرفتن عکس انتزاعی است. برخی از تصاویر انتزاعی ممکن است حتی در طول ثبت تصویر هم حرکت کرده یا بچرخند، این باعث می‌شود با دیدگاه‌ها و جهت گیری‌های مختلف روبرو شوید.
4. نورپردازی
نورپردازی عنصر اصلی همه سبک‌های عکاسی است. تاثیر زیاد نور پردازی را می‌توان در عکاسی از چهره مشاهده کرد، که اگر به درستی تنظیم نشده باشد ممکن است از دیدن چهره ترسناک خود وحشت کنید! با استفاده از نورپردازی می‌توان بر فرم‌ها، جزئیات یا مناطقی که در یک تصویر وجود دارد تأکید کرد. قدرت منبع نور می‌تواند نقش مهمی در هدایت موضوع و تنظیم لحن برای تصویر داشته باشد. اگر به تصاویر انتزاعی بیشتر دقت کنید، خواهید فهمید که بسیاری از مرموزترین و جذاب‌ترین تصاویر انتزاعی نورپردازی و سایه‌های حرفه‌ای دارند.
5. هارمونی رنگ‌ها
رنگ‌ها در یک تصویر انتزاعی تمایل به محدود بودن دارند، البته منظور این نیست که نباید از رنگ‌های شاد استفاده کرد، بلکه بهتر است تعداد رنگ‌های کمتری در یک تصویر انتزاعی دیده شود. این رنگ‌ها معمولاً با ایجاد تعادل بصری نسبت به هم کار می‌کنند. به عنوان مثال، هنگامی که رنگ‌های قوی در یک تصویر وجود دارند بهتر است توسط سایر رنگ‌های خاموش متعادل شوند. رنگ‌ها در تصاویر بصری نباید برای جلب توجه بصری بینندگان بجنگند و آن‌ها را گیج کنند، بلکه با ارتباط با یکدیگر و تکمیل نقطه کانونی، هماهنگ هستند و در نتیجه یک عکس انتزاعی منسجم ایجاد می‌کنند.
6. رمز و راز
تصاویر انتزاعی با درج یک عنصر پر رمز و راز، تصورات عاطفی بینندگان را تحریک می‌کنند. بله، اینگونه است که هنر انتزاعی حس تعجب آور و شگفت زدگی را به بینندگان القا می‌کند. همین باعث می‌شود تا بینندگان تشویق به درگیری بیشتر در این تصاویر شده و حتی پیچیده‌ترین و در عین حال جذاب‌ترین قطعات هنری را درک کنند.
نکات عکاسی انتزاعی برای مبتدیان
نترسید! ثبت تصاویر انتزاعی آنقدرها هم سخت نیست. کافیست درک خود را نسبت به اینکه واقعا عکاسی انتزاعی چیست بالا برده و بدانید که یک عکس انتزاعی خوب چه ویژگی‌هایی دارد، سپس اجازه دهید خلاقیت شما جریان پیدا کند. پس از آن کافیست دوربین مورد علاقه خود را در دست گرفته و عکس‌هایی که قرار است ثبت کنید را به سطح بالاتری برسانید. مبتدیان در حرفه این نوع عکاسی بهتر است از زوایای جدیدی به جهان نگاه کرده، چیزهای جدید را کاوش کرده و در مورد نور و سایه به روش متفاوتی فکر کنند. در کل سعی کنید از آنچه که می‌دانید خارج شوید. حالا وقت آن است که مهم‌ترین نکات عکاسی انتزاعی برای مبتدیان را معرفی کنیم.
با اشیاء روزمره شروع کنید
عکاسی انتزاعی شامل نگاه کردن به چیزها به روشی متفاوت است. در ابتدا می‌توانید با چیزهایی که در خانه دارید شروع کنید. وقتی به نگاه کردن به چیزهای پیش پا افتاده و روزمره فراتر از چارچوب معمولشان عادت کنید، در هر زمان و مکانی باشید می‌توانید به طور انتزاعی فکر کنید. باور کنید یا نه، به معنای واقعی کلمه هر چیزی می‌تواند سوژه‌ای در عکس‌های انتزاعی شما باشد. یک شی تصادفی یا مجموعه‌ای از آن‌ها مانند وسایل آشپزخانه یا حتی یک لامپ را در نظر گرفته و ببینید چگونه می‌توان از آن به روشی متفاوت و در عین حال جذاب عکس گرفت. بیرون بروید و به شبنم صبحگاهی یا زوایای ساختمان محله خود نگاه کنید. همه این‌ها می‌توانند منبع و الهام بخش تصاویر انتزاعی باشند. به عنوان مثال گرفتن عکس از یک سیب فقط یک تصویر معمولی ایجاد می‌کند. حال اگر فقط از قطره آب سرازیر شده روی پوسته سبز سیب بزرگنمایی کنید، به گونه‌ای که بیننده فوراً آن را تشخیص نداده و بیشتر تحت تأثیر این حس قرار گیرد، شما یک شات در انتزاع گرفته‌اید.
از عناصر طراحی استفاده کنید
ترکیب عناصر مختلف مانند خط، شکل، فرم، بافت، الگو و رنگ می‌تواند بینندگان را تحت تاثیر قرار دهد تا به عکس‌های شما با دیدگاه‌های متفاوتی نگاه کنند. به عنوان مثال، استفاده از خطوط و منحنی‌ها که باعث هدایت چشم بیننده به سمت تصویر، یعنی نقطه کانونی عکس می‌شوند، کار خلاقانه‌ای در استفاده از عناصر طراحی است. این کار در اصول عکاسی معماری استفاده می‌شود و می‌توانید از ساختمان‌های اطراف خود به عنوان منبعی الهام بخش برای عکاسی استفاده کنید. الگوها و بافت‌ها همیشه جذاب هستند. اگر تصویری کوچک‌نمایی شده از آنچه که منبع الهام شما بوده به تصویر اضافه کنید، ذهن بینندگان متحیر خواهد شد. به طور مشابه، می‌توانید از رنگ‌ها برای برجسته کردن نقطه مورد علاقه تصویر یعنی همان مرکز کانونی یا فقط برای افزودن تأثیر بصری به تصویر خود استفاده کنید. می‌توانید این عناصر را در اطراف خود جستجو کنید.
نزدیک شوید!
یکی از رایج‌ترین روش‌های ثبت عکس‌های انتزاعی، نزدیک‌تر شدن است. می‌توانید این کار را با بزرگنمایی یا ماکرو انجام دهید. در حالی که استفاده از لنزهای زوم کاملاً درست است، اما آن‌ها فقط اجسام دور را تا حدی نزدیک‌تر نشان می‌دهند. برای دستیابی به فوکوس بسیار نزدیک‌تر که می‌تواند اجسام یا جزئیات کوچک را بزرگنمایی کند و تصویری در اندازه واقعی (یا حتی بزرگ‌تر) ثبت کند، باید از حالت ماکرو دوربین خود استفاده کنید یا دست در جیب خود کرده و یک لنز ماکرو خوب تهیه کنید و از تکنیک فوکوس استکینگ استفاده نمایید. لنز ماکرو به شما این امکان را می‌دهد تا نگاه دقیق‌تری به عناصر اطراف خود داشته باشید. حشرات کوچک، گل‌ها و جواهرات اغلب سوژه‌های عکاسی ماکرو هستند، اما زمانی که عناصر انتزاعی را زیر لنز ماکرو نگه دارید، می‌توانید جنبه جدیدی از این اشیا را ببینید.
از میان اشیا عکس بگیرید
استفاده از یک فیلتر لنز موقت به شما کمک می‌کند تا به تصاویر واقعا منحصر به فرد و انتزاعی برسید. فیلترهای رنگی می‌توانند شما را از ویرایش عکس‌ها صرفا برای دادن رنگی جالب به آن نجات دهند. عکاسی از شیشه نیمه شفاف، آب یا حتی شیشه ماشین در یک روز بارانی می‌تواند تصاویر غیرعادی اما از نظر بصری جالبی ایجاد کند. در آزمایش انواع چیزهایی که فکر می‌کنید تصاویر انتزاعی جالبی به شما می‌دهند، تردید نکنید. این کار باعث می‌شود چگونگی ثبت تصاویر انتزاعی دستتان بیاید.
منبع : adorama.com
ترجمۀ محمدرضا علی‌نیا
عکس کاور بخشی از اثر «ارنست هاس» است.